บทที่ 8 โปรแกรมยูทิลิตี้
ความหมายของโปรแกรมยูทิลีตี้
โปรแกรมอรรถประโยชน์ หรือโปรแกรมยูทิลิตี้(Utility Program) จัดอยู่ในประเภทหนึ่งของซอฟต์แวร์ระบบที่ถูกนำมาใช้เพื่อสนับสนุนและเพิ่มเติมขีดความสามารถของโปรแกรมที่ใช้งานอยู่ ณ ขณะนั้น ให้เกิดประสิทธิภาพสูงยิ่งขึ้น โปรแกรมอรรถประโยชน์อาจถูกสร้างขึ้นเพื่องานบำรุงรักษาระบบ
โปรแกรมอรรถประโยชน์เพื่องานสำรองข้อมูลและการกู้คืนข้อมูล หรือโปรแกรมอรรถประโยน์เพื่อการปรับจูนระบบ เป็นต้น
ในระบบปฏิบัติการวินโดวส์ โดยปกติได้มีกาารผนวกโปรแกรมยูทิลิตี้มาให้เท่าที่จำเป็น และมักมีขีดความสามารถค่อนข้างจำกัด ดังนั้น แนวทางหนึ่งที่เราสามารถแก้ไขปัญหาและเพิ่มขีดความสามารถให้กับคอมพิวเตอร์ของเราให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น จึงจำเป็นต้องค้นหาโปรแกรมยูทิลิตี้จากผู้ผลิตรายอื่นมาใช้ และนับเป็นความโชคดี ที่มียูทิลิตี้จำนวนไม่น้อยที่สามารถหาดาวน์โหลดได้ฟรีจากอินเทอร์เน็ตโดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย
ยูทิลิตี้สำหรับป้องกันไวรัสคอมพิวเตอร์
โปรแกรมป้องกันไวรัสคอมพิวเตอร์ จัดเป็นโปรแกรมยูทิลิตี้ชนิดหนึ่ง ที่ถูกนำมาใช้เพื่อป้องกันและกำจัดไวรัสคอมพิวเตอร์ที่แฝงมากับไฟล์ข้อมูลต่างๆ รวมถึงบนระบบเครือข่ายโดยเฉพาะอินเตอร์เน็ต
โปรแกรมป้องกันไวรัสจำเป็นต้องติดตั้งลงในคอมพิวเตอร์ทุกเครื่องเพราะการใช้งานคอมพิวเตอร์ปัจจุบัน หนีไม่พ้นเกี่ยวกับการคัดลอกไฟล์ข้อมูล การเชื่อมต่ออินเตอร์เน็ต ซึ้งล้วนเป็นช่องทางที่ทำให้สามารถติดไวรัสได้โดยง่าย
แนวทางการป้องกันไวรัสคอมพิวเตอร์
ปัจจุบัน ยังไม่มีวิธีการใดๆ ที่สามารถป้องกันไวรัสคอมพิวเตอร์ได้อย่างสมบูรณ์แบบ 100% แต่ก็มีแนวทางอยู่หลายประการด้วยกัน ที่สามารถนำมาปฏิบัติเพื่อป้องกันการแพร่ระบาดของไวรัสคอมพิวเตอร์บนเครื่องคอมพิวเตอร์ของเรา อันประกอบด้วย
1.หลีกเลี่ยงการใช้สื่อจากแหล่งอื่นในการบูตเครื่อง
คอมพิวเตอร์นอกจากจะบูตได้จากตัวฮาร์ดดิสกภายในเครื่องแล้ว ยังสามารถสั่งบูตจากแผ่นซีดี/ดีวีดี
รวมถึงการสั่งบูตจากแฟรชไดร์ฟ ให้หลีกเลี่ยงการบูตเครื่องจากแหล่งอื่นที่ไม่รู้จักแหล่งที่มา ซึ้งช่วยลดโอกาสในการติดไวรัสได้อีกทางหนึ่ง หรือในกรณีที่จำเป็นจริงๆก็ควรทำการสแกนไวรัสสื่อนั้นก่อนการใช้งาน
2.ตั้งค่าระดับความปลอดภัยในโปรแกรมประยุกต์ เพื่อป้องกันไวรัสมาโคร
เป็นที่ทราบกันดีแล้วว่า ไวรัสแบบมาโครนั้น มักก่อกวนผู้ใช้ผ่าโปรแกรมชุดออฟฟิศ แตโปรแกรมชุด ออฟฟิศอย่าง MS-Word ก็ได้เตรียมระบบความปลอดภัยเพื่อป้องกันการคุกคามจากไวรัสประเภทนี้มาให้ด้วยกันเช่นกัน ผู้ใช้สามารถไปตั้งค่าความปลอดภัย ให้สูงขึ้นได้
3.การใช้โปรแกรมป้องกันไวรัส
เป็นการป้องกันการโจมตีจากไวรัส ด้วยการติดตั้งโปรแกรมป้องกันไวรัสไว้ภายในเครื่อง และด้วยการโปรแกรมป้องกันไวรัสในปัจจุบันค่อนข้างมีประสิทธิภาพ สามารถตรวจสอบพบไวรัสคอมพิวเตอร์ที่ฝั่งตัวอยู่ในหน่วยความจำหรือบนสื่อจัดเก็บข้อมูลต่างๆ ได้ อีกทั้งยังสามารถกำจัดไวรัสเหล่านั้นออกไปจากเครื่องได้ แต่ผู้ใช้จำเป็นต้องอัปเดตโปรแกรมป้องกันไวรัสอย่างสม่ำเสมอ ซึ่งปกติ แม้ว่าตัวโปรแกรมป้องกันไวรัสมักตั้งค่าให้อัปเดตอัตโนมัติเมือมีการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต แต่ผู้ก็ควรเข้าไปหมั่นตรวจสอบว่า โปรแกรมดังกล่าวได้รับการอัปเดตจริงหรือไม่อย่างไร เพราะไวรัสสายพันธ์ุใหม่เกิดขึ้นได้ทุกวัน และหากโปรแกรมไวรัสไม่ไม่ถูกอัปเดตให้ทันสมัย ก็จะสบช่องให้ไวรัสสายพันธุ์ใหม่เหล่านี้โจมตีคอมพิวเตอร์ของเราได้ เนื่องจากโปรแกรมไวรัสของเราสแกนไม่พบ ดังนั้น การหมั่นอัปเดตโปรแกรมป้องกันไวรัสอยู่เสมอ จึงเป็นสิ่งจำเป็น
4.ไม่ควรเปิดไฟล์เอกสารที่มีไวรัสแฝงตัวอยู่
หากไฟล์เอกสารหรือข้อมูลต่างๆ ที่ได้รับจากอีเมล์มีไวรัสคอมพิวเตอร์ โดยเครื่องมีการร้องเตือนว่าโปรแกรมดังกล่าวมีไวรัสแฝงตัวมา ก็ควรกำจัดไวรัสเหล่านั้นออกไปในทันที่ และไม่ควรทดลองเปิดไฟล์เอกสารเหล่านั้นขึ้นมา
5.การตรวจสอบสื่อบันทึกข้อมูลก่อนใช้งานเสมอ
ก่อนการใช้งานสื่อบันทึกข้อมูลภายนอก เช่น แฟลชไดรฟ์ หรือการ์ดหน่วยความจำที่มาจากแหล่งที่มาอื่นๆ ควรทำการสแกนไวรัสก่อนเสมอ เพื่อมั่นใจว่าสื่อนั้นไม่มีไวรัสคอมพิวเตอร์
6.ป้องกันการบันทึกข้อมูลด้วยการ Write Protect
กรณีจัดเก็บข้อมูลลงในดิสก์ เช่น แผ่นข้อมูล แผ่นบูต รวมถึงแผ่นไฟล์ข้อมูลสำคัญอื่นๆ ควรป้องการบันทึกข้อมูลด้วยการ Write Protect แผ่นดิสก์นั้นด้วย เนื่องจากการ Write Protect ทำให้ไฟล์ที่บันทึกข้อมูลอย่างเดี่ยว ไวรัสไม่สามารถบันทึกข้อมูลตัวเองลงในแผ่นดิสก์ได้ นอกจากแผ่นดิสก์และแฟลชไดรฟ์บางรุ่นก็มีปุ่มเลื่อนเพื่อป้องกันการบันทึกข้อมูลด้วยเช่นกัน
7.หมั่นสำรองข้อมูล
เพื่อป้องกันความเสียหายของข้อมูลหรือความเสียหายที่อุปกรณ์จัดเก็บข้อมูล เพราะหากเกิดเหตูการณ์การเสียหายของข้อมูลขึ้นมาจริงๆ ก็ยังมีข้อมูลที่สำรองไว้ ซึ่่งควรสำรองข้อมูลเป็นประจำ
การสำรองข้อมูลระบบ
การสำรองข้อมูลระบบนั้น ไม่สามารถทำได้โดยการคัดลอกข้อมูลเหมืนกับการคัดลอกไฟล์ทั่วๆ ไป แต่จะเป็นการสำรองข้อมูลในระดับพาร์ทิชั่นของฮาร์ดดิสก์ที่ติดตั้งโปรแกรมระบบปฏิบัติการเอาไว้ โดยข้อมูลที่สำรองจะเก็บเป็นอิมเมจไฟล์(Image File) โดยอิมเมจไฟล์จัดเป็นไฟล์ชนิดหนึ่ง ที่เก็บรายละเอียดข้อมูลทั้งหมดในระดับเซ็กเตอร์ เหมาะกับการคัดลอก/สำรองข้อมูลในปริมาณมากๆ เนื่องจากใช้เวลาน้อยกว่าคัดลอกตามปกติ และไม่สามารถเปิดอ่านได้จนกว่าจะได้รับการกู้คืน
การสำรองข้อมูลไฟล์ทั่วไป
การสำองข้อมูลไฟล์ทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นไฟล์เอกสาร ไฟล์รูปภาพ ไฟล์วิดีโอ ไฟล์โปรแกรม หรือ ไฟล์อื่นๆ ก็ตาม นอกจากจะใช้วิธีการคัดลอกเพื่อสำรองข้อมูลตามปกติ หรือใช้โปรแกรมบีบอัดแล้ว ยังสามารถใช้วิธีการสำรองข้อมูลโดยโปรแกรมสำรองข้อมูลโดยตรง โดยไฟล์ที่ได้รับการสำรองจะถูกเก็บไว้ในรูปแบบไฟล์สำรองโดยเฉพาะ และหากต้องการใช้งาน ก็จะต้องใช้วิธีการกู้คืน จึงจะได้รายการไฟล์
รายละเอียดต่อไปนี้ จะกล่าวถึงโปรแกรมอรรถประโยชน์ต่างๆ ที่น่าสนใจ ด้วยการอธิบายถึงประโยชน์ใช้สอยจากตัวโปรแกรม รวมถึงนำโปรแกรมเหล่านั้นมาใช้เพื่อตอบสนองความต้องการหรือแก้ไขปัญหาต่างๆ
โปรแกรม CPU-Z
เป็นโปรแกรมที่บอกรุ่นและรายละเอียดต่างๆ ของฮาร์ดแวร์คอมพิวเตอร์ที่ใช้งานอยู่
โปรแกรมบีบอัดไไฟล์ WinRAR
โปรแกรม WinRAR ทำหน้าที่บีบอัดไฟล์ให้มีขนาดเล็กลง และสามารถคลายไฟล์บีบอัดให้กลับมาเป็นไฟล์ต้นฉบับเพื่อนำไปใช้งานต่อไป นอกจากจะช่วยให้ไฟล์เล็กลงแล้ว ยังช่วยประหยัดเนื้อที่ในการจัดเก็บ ทำให้งานคัดลอกหรือสำรองข้อมูลทำได้รวดเร็วขึ้น
แบบทดสอบประเมินผลการเรียนรู้
ตอนที่1 จงตอบคำถามต่อไปนี้
1.โปรแกรมยูทิลีตี้คืออะไร จงอธืบาย
ตอบ โปรแกรมอรรถประโยชน์ หรือ โปรแกรมยูทิลีตี้ ถูกนำมาใช้เพื่อสนับสนุนและเพิ่มขีดความสามารถของโปรแกรมที่ใช้งานอยู่
2.จงสำรวจเครื่องคอมพิวเตอร์ที่ใช้งานส่วนตัวของนักเรียน ว่ามีการติดตั้งโปรแกรมยูทิลีตี้ตัวใดบ้าง
ด้วยการระบุเป็นข้อๆ(ไม่นับรวมโปรแกรมยูทิลีตี้ที่ติดมากับวินโดวส์)
ตอบ CPU-Z
WinRAR
7ZIP
IDM
3.จงสรุปหน้าที่การทำงานโดยย่อของโปรแกรม CPU-Z
ตอบ เป็นโปรแกรมบอกค่าสถานะของตัวเครื่อง และ สเปคเครื่อง
4.จงสรุปหน้าที่การทำงานโดยย่อของโปรแกรม Mem Test
ตอบ เป็นโปรแกรมตรวจสอบและวินิฉัย ปัญหาภายในเครื่อง
5.จงสรุปหน้าที่การทำงานโดยย่อของโปรแกรม PC Tools Registry Mechanic
ตอบ เป็นโปรแกรมที่ช่วยล้างข้อมูลที่ Uninstall แล้วยังมีข้อมูลค้างหรือ หลงเหลืออยู่ ให้หมดไป
6.จงสรุปหน้าที่การทำงานโดยย่อของโปรแกรม WinRAR
ตอบ เป็นโปรแกรมที่ช่วยในการแยกไฟล์ และ บีบอัดไฟล์
7.แนวทางในการป้องกันไวรัสประกอบด้วยอะไรบ้าง จงสรุปมาให้พอเข้าใจ
ตอบ ตวจสอบคอมพิวเตอร์ทุกครั้ง
ใช้โปรแกรมแอนตี้ไวรัส
8.อยากทราบว่านักเรียนเคยใช้โปรแกรมป้องกันไวรัสตัวใดบ้าง จงระบุเป็นข้อๆ และมีความชื่นชอบโปรแกรมป้องกันไวรัสตัวใดมากที่สุด เพราะอะไร ตอบ Avira เพราะเป็นโปรแกรมที่ใช้ง่ายและไม่สร้างความน่าลำคาญแก่ผู้ใช้
9.จงสรุปหลักการสำรองข้อมูลและวิธีการกู้คืน ด้วยโปรแกรม Backup and Restore ที่ผนวกมากับระบบปฏิบัติการวินโดวส์มาให้พอเข้าใจ
ตอบ เป็นการสำรองข้แมูไว้ในฮาร์ดิส เพื่อป้องกันกรณีข้อมูลเสียหาย
ตอนที่ 2 ปฏิบัติการฝึกทักษะ
1.ให้นักศึกษาเลือกโปรแกรมยูทิลีตี้และบอกวิธีใช้งาน
คลิกที่ไอคอน และ จะปรากฏหน้าต่างสเปคของคอมพิวเตอร์
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น